Kamienny Jar

Kamienny Jar

Dzikie rusztowanie Turnickiego

Kamienny Jar jest najtrudniejszym do zdobycia celem gry “Turnicki Solo”. Takie miejsca nazywamy czasem rusztowaniem bioróżnorodności. W trudno dostępnych, głębokich jarach prawdopodobnie nigdy nie była prowadzona gospodarka leśna. To ostoje bioróżnorodności Turnickiego, jednego z najdzikszych zakątków Polski. Przypominają nam o dawnej świetności Puszczy Karpackiej. Dziś Turnicki jest eksploatowany jak zwykły las gospodarczy, ale dzięki swoim dzikim rusztowaniom będzie mógł się odrodzić. 

 

Na bioróżnorodność składa się nie tylko sama liczba gatunków: to także występowanie gatunków rzadkich lub kluczowych dla przyrody, różnorodność siedliskowa oraz bogactwo procesów przyrodniczych. Liczebnością występujących tu gatunków Turnicki nie ustępuje żadnemu z istniejących parków narodowych. W każdej grupie organizmów znajdziemy gatunki rzadkie, chronione lub z “Czerwonych List” gatunków zagrożonych. Występują tu  mszaki i porosty oraz związane z martwym drewnem owady lasów pierwotnych. Bytują tu wszystkie krajowe duże drapieżniki: wilk, niedźwiedź, ryś, żbik. Ten teren jest niezwykle cenny dla ochrony żbika, ze względu na niską gęstość zaludnienia w połączeniu z bogactwem preferowanych przez te dzikie koty siedlisk. Wśród 151 stwierdzonych tu gatunków ptaków należy wymienić orła przedniego – 10% krajowej populacji, orlika krzykliwego, sóweczkę, puszczyka uralskiego, puchacza, dzięcioła białogrzbietego i trójpalczastego.

 

Ciągłość kompleksów leśnych, niewielkie zaludnienie i obecność dolin rzecznych sprawia, że Turnicki to także ważny szlak migracyjny dla zwierząt, korytarz ekologiczny. Turnicki z otuliną to mozaika siedlisk. Rosną tu lasy bukowo-jodłowe, grądy, lasy łęgowe, łąki i pastwiska, szuwary i ziołorośla, suche łąki podobne do kwietnych stepów, cierniste zarośla śliwy tarniny, głogu, dzikiej róży. Niepowtarzalnym walorem w skali kraju są siedliska związane z opustoszałymi wsiami: łąki, na których zachowały się zdziczałe sady. Stare drzewa owocowe to jedno z najważniejszych siedlisk dla rzadkich i chronionych porostów, miejsce żerowania ptaków, ssaków i owadów, rezerwuar genów naturalnej odporności na mróz i choroby, źródło nektaru i pyłku dla zapylaczy.

Wciąż słabo zbadana jest flora i fauna środowisk wodnych, wiadomo jednak, że w wodach Wiaru i jego dopływach występuje wiele rzadkich gatunków, które zniknęły już z innych części Karpat: szczególnie cenny jest tutaj minóg strumieniowy. 

 

Całe to bogactwo przyrodnicze przyciąga do Turnickiego największych miłośników dzikiej przyrody, nieprzekształconej jeszcze w znacznym stopniu przez człowieka.